Naar het einde van de wereld
Vrijdag 23 september
Vandaag een vrije dag in Santiago. Ik heb vannacht slecht geslapen, ondanks mijn heerlijk rustige hotelkamer. Nu het ‘doel’ bereikt is, weet ik niet zo goed wat ik er van moet vinden. Natuurlijk is het lekker om na al die tijd aan te komen, maar het betekent ook dat mijn tocht bijna ten einde is. Gelukkig heb ik nog een week samen met Dimitri om naar Finisterre te lopen. Vandaag staat vooral in het teken van een aantal zaken afronden en Santiago bekijken. Eerst maar eens mijn Compostella, de oorkonde dat ik in Santiago ben aangekomen en de laatste 100 km heb gelopen, ophalen. Er staat zo vroeg in de ochtend al een rij, en het kantoortje gaat pas over 20 minuten open. Toch maar even wachten, veel anders is er nu niet te doen op dit tijdstip (rond half negen). Als het kantoortje open gaat is het zo gebeurd, en trots neem ik mijn Compostella mee naar buiten. Ik wil nog langs Jacobus in de kathedraal, zoals pelgrims dat eeuwenlang al doen, maar de rij om langs het beeld te lopen is enorm. Ik besluit later een nieuwe poging te wagen. Terug naar het hotel. Voor de komende dagen had ik al een ander hotel geboekt, dus ik pak mijn tas en ga op zoek naar het andere hotel. De kamer is nog niet klaar, maar ik kan mijn spullen daar laten. Inmiddels is het tijd voor de pelgrimsmis in de kathedraal. De hele kathedraal zit vol (er kunnen geloof ik 1500 man in), en in de paden en aan de zijkant staan ook nog mensen. De botafumero (een enorm wierookvat dat door de kerk slingert) is er vandaag niet, helaas. Wel noemen ze alle pelgrims op die zijn aangekomen in Santiago, in het Spaans. Althans, ze noemen hoeveel pelgrims gestart in …. en Santiago hebben bereikt. Aangezien er vanuit Holland niet zo heel veel starten, kan ik (met moeite) onderscheiden dat ik ook wordt opgenoemd. Verder wordt er tijdens de mis gezongen en van alles gezegd, wat ik niet kan verstaan. Ondanks dat ik al verschillende diensten heb bijgewoond deze tocht, doet zo’n kerkdienst me nog steeds niet zo veel. Ik loop liever stil door de kerk en volg mijn eigen gevoel. Aan de andere kant van de kerk zie ik de twee oranje shirts van Jan en Gerard. Ik loop die kant op, en we kletsen wat na afloop van de mis. We spreken af ’s avonds gezamenlijk wat te gaan eten. De kamer in het hotel is inmiddels gereed, en is erg gezellig. Het hotel is vlakbij het pelgrimsmuseum, waar ik een kijkje ga nemen. Prachtige beelden van Jacobus en de geschiedenis van het pelgrimeren worden getoond. De rest van de dag besteed ik aan souveniertjes kopen. ’s Avonds is het nog even vanouds gezellig met Jan en Gerard, die voor de gelegenheid op het eten trakteren (nogmaals bedankt!).
Zaterdag 24 september
Vannacht beter geslapen. Het is een lekkere kamer. Ik ontbijt op mijn gemak in de ‘salon’. Ik ben gespannen omdat Dimitri vandaag aankomt. Hoe zal het zijn om hem na al die maanden weer te zien? Voorlopig moet ik mezelf echter nog even vermaken, want het vliegtuig landt pas om vijf uur. Opnieuw op souveniertjesjacht dan maar, en ik besluit om tijdens de mis langs Jacobus te gaan. Een tip van een medepelgrim, want dan is de rij niet zo lang. Ik volg het ritueel van Jacobus aanraken, en dan langs de crypte met zijn relieken. Net als de pelgrimsmis doet het mij niet zo veel. Toch ben ik blij dat ik het nog gedaan heb, want een pelgrimstocht is niet compleet zonder dit eeuwenoude ritueel. In de middag ga ik nog wat eten in de tuin van het hotel, uitgebreid in bad (ik moet er toch een beetje netjes uitzien als Dimitri komt) en dan maar wat tijd doden totdat ik op weg moet naar het vliegveld. De zenuwen worden nu steeds sterker. Op het vliegveld hoor ik tien minuten voordat hij aankomt, dat het vliegtuig zeker een uur vertraging heeft. Dat wordt wachten, en de spanning wordt nu alleen maar groter. Bijna anderhalf uur later is het vliegtuig geland. Het wachten op het moment dat hij door de deur komt is verschrikkelijk! Iedere keer als de deur opengaat slaat mijn hart over. Dan is hij daar eindelijk. Het weerzien voelt als vanouds, alsof ik helemaal niet zo lang ben weg geweest. Dat is dan in ieder geval weer een zorg minder.
Zondag 25 september
Nog een vrije dag! Zo lang heb ik de afgelopen maanden nog nooit zonder wandelen gedaan. Er gebeurt echter zo veel, dat ik het nu nog niet echt mis. Bovendien lopen we samen wat door de stad en kletsen we wat bij. We bezoeken een museum, zitten op terrasjes en genieten vooral van het weer samen zijn.
Maandag 26 september
Na al die vrije dagen wordt er vandaag weer gelopen. Samen starten we op weg naar Finisterre. We volgen de voor mij vertrouwde gele pijlen de stad uit, en lopen al snel een prachtig bos in. Het gaat wel direct aardig omhoog, wat Dimitri minder leuk vindt. Een snelle blik op de route leert ons dat eigenlijk de hele route wel een beetje op en neer gaat. Niet zo hoog, maar wel regelmatig wat klimmen en dalen. De route is gelukkig prachtig, met weinig asfaltwegen. De drukte van de ‘gewone’ Camino is verdwenen. Toch kom ik nog wel bekenden tegen, en de terrasjes onderweg zitten aardig vol. Al lopende zien we echter weinig mensen. Voor mij voelt het goed weer te lopen, en het is extra leuk nu Dimitri erbij is. We lopen vandaag naar Negreira. Daar aangekomen is het een beetje een nietszeggend plaatsje, waar niks te beleven is. Zelfs een leuk restaurantje is niet te vinden. Dat valt na de gezelligheid van Santiago wel tegen, maar het is wel typerend voor veel dorpjes die ik op de Camino onderweg heb gezien. Dan maar wat eten in een niet zo gezellig restaurantje, waar het eten overigens wel goed is en de mensen ontzettend aardig.
Dinsdag 27 september
Vandaag een erg lange dag van ruim dertig kilometer. We slapen deze week in hotels, want het leek ons niet zo gezellig om in de herbergen te slapen in stapelbedden, als je elkaar vier maanden niet hebt gezien. Tussen Negreira en Oveiroa was er geen overnachtingsmogelijkheid, dus is het noodzakelijk een lange etappe te lopen. We starten vroeg, nog in het donker. Het is vandaag warm en vochtig. De route loopt echter weer door prachtig landschap, met bos en weiland. De mist in de lucht geeft het een beetje spannenden, mystieke sfeer. Ook wel weer veel klimmen en dalen. Van andere pelgrims horen we dat ze deze hoogteverschillen ook niet meer verwacht hadden, en dat ze de route best zwaar vinden. Petje af dus voor Dimitri die dit zonder de training die ik heb gehad loopt. Ook stopplekken onderweg zijn schaars, dus verzamelen alle pelgrims zich bij dezelfde cafeetjes, wat voor mij weer de caminosfeer oproept. In de middag komt toch de zon door, en wordt het aardig warm. Door de lange etappe is het onvermijdelijk om in de middag te lopen. De planning om rond vijf uur bij het hotel aan te komen halen we echter wel. Het laatste stuk loop ik vooruit om op tijd in het hotel te zijn en in te checken, daarna loop ik terug om Dimitri op te halen. Hij had na zo’n dertig kilometer klimmen en dalen in de warmte een wat langere pauze nodig. Gelukkig hebben we een prachtige kamer in een gezellig klein pensionnetje. Na een (na)middagdutje zijn we weer aangesterkt en gaan we gezellig op het terras wat eten en drinken. Er is ook in dit plaatsje niks te doen, maar de sfeer is gezellig en we voelen ons echt op vakantie! Hopelijk gaat deze dag niet te veel in de benen zitten!
Woensdag 28 september
Als we wakker worden regent het. Het mooie weer lijkt sinds de komst van Dimitri wat minder te zijn geworden, en dat terwijl Nederland voor het eerst deze zomer een mooie week heeft. Tja, je kan niet alles hebben. Met regencapes starten we aan de tocht die ons vandaag over de onherbergzame ‘moors’ brengt. Zo’n twaalf kilometer zonder restaurantjes of dorpjes, door de bergen naar de zee toe. We starten in de regen, maar al snel wordt het droger en kunnen de regencapes uit. De route is opnieuw prachtig, en gelukkig valt vandaag het stijgen en dalen mee. Als we bovenop de ‘moors’ lopen, zien we in de verte de zee liggen. Het is heiïg, dus heel duidelijk is het niet, maar het is toch echt de zee!! Voor mij een bijzonder moment, want de zee markeert het echte einde van mijn tocht. Voordat we met onze voeten in het water kunnen, volgt en echter nog een pittige afdaling richting Cee. Hier overnachten we. Veel mensen lopen direct door naar Finisterre, maar na de lange etappe van gisteren doen wij het lekker rustig aan. De rotsachtige kust hier heeft weinig strand, en ook in Cee zit een strandwandeling er niet in. Dan maar een terrasje opzoeken en lekker wat drinken in het zonnetje. Ook Cee is geen spectaculair plaatsje, maar het mooie weer maakt veel goed. Gelukkig laat de zon zich weer zien!
Donderdag 29 september
Vandaag is echt de laatste wandeldag voor mij. We lopen op ons gemak de laatste 15 kilometer naar Finisterre. De route gaat langs de kust, wel veel over asfalt, maar ook mooie stukken door bos. Af en toe is het klimmen, maar de uitzichten op de rotsachtige kust van bovenaf maken de klim de moeite waard. Ook vandaag is het warm en mistig, maar rond de middag verdrijft de zon de ochtendmist. Onderweg eten en drinken we wat bij een restaurantje aan een prachtige zandstrandje. Het strandje is ingesloten tussen de rotsen, en we hebben een heerlijk vakantiegevoel. Hier houden we het wel even uit! We moeten echter nog een klein stukje lopen. Het laatste stuk loopt langs een wat groter strand. Je kunt hier op je blote voeten het laatste stuk door het zand en de zee lopen, maar dat doen we toch maar niet. Daarna weer je schoenen aan trekken met al dat zand is niet zo prettig. Aangekomen in Finisterre kom je eerst in het plaatsje. De route loopt eigenlijk nog drie kilometer verder naar de Kaap van Finisterre, maar dat stukje bewaren we voor vanmiddag of voor morgen. Ons hotelletje ligt aan de rand van het dorp en de kamer heeft een prachtig uitzicht op de Kaap en de baai waar Finisterre aan ligt. Na de lunch lopen we naar de andere kant van het schiereiland, waar een zandstrandje ingeklemd ligt tussen hoge rotsen. De stroming is hier verraderlijk, dus zwemmen doen we maar niet. Wel genieten we van de woeste golven en het prachtige uitzicht. Dit voelt echt als het eind van de wereld, de letterlijke vertaling van Finisterre. Voordat Santiago het einddoel was van de bedevaart, liepen de mensen hier naartoe. Een plek die voor de Kelten heel belangrijk was en waar een oude zonnetempel heeft gestaan. Voor mij maakt deze plek veel meer indruk dan Santiago. Dit is het echte einde van de reis. Ik ben blij dat Dimitri er nu bij is, om dit moment mee te delen. We kijken naar de zonsondergang, die helaas vroegtijdig in de wolken eindigt, en genieten van het moment.
Vrijdag 30 september
De laatste dag van vier maanden onderweg zijn! Ik ben me heel erg bewust van het feit dat het nu afgelopen is. Het voelt een beetje leeg, en heel erg dubbel. Gisteren kwam ik Willem (ook vanuit Nederland gestart) nog tegen. Voor hem was het wel genoeg. Vooral het lichaam geeft aan dat wat rust wel aan te raden is. Ook bij mij blijven de pijntjes langer en lijken ze erger te worden. Of verbeeld ik me dat, omdat ik naar huis moet. Zelf heb ik nog geen behoefte om naar huis te gaan. Liefst zou ik nog wat weken vakantie er achteraan plakken, samen met Dim. Maar goed, de plicht roept weer en het geld is wel op. Om in stijl afscheid te nemen lopen we met bepakking naar de Kaap. Hier staat de officiële 0 kilometerpaal; verder lopen kun je niet! De route naar de Kaap is helaas niet heel spannend, want je loopt over de asfaltweg. Busladingen toeristen worden hier tegelijk op de Kaap gedropt, die allemaal foto’s willen maken op de plek waar je als pelgrim je reis echt afsluit. Traditioneel verbrandt de pelgrim hier zijn kleren; het achterlaten van het oude en als een soort feniks uit de vlammen opnieuw geboren worden. Ook nu nog zijn er plaatsen aangewezen waar het is toegestaan om kleding te verbranden. Je moet wel even geduldig wachten tot al die tourgroepen weg zijn. Uiteindelijk vinden we een rustig plekje, waar ik wat kleren verbrand en mijn reis officieel afsluit. Het geeft een speciaal gevoel, zo op de punt van de rots, na vier maanden wandelen. In deze kleding heb ik vier maanden geleefd, want veel had ik niet bij me. Het voelt echt als het afsluiten van deze reis, en ik word er een beetje verdrietig van. Vreemd genoeg lijken die vier maanden voorbij gevlogen. Het was een fantastisch avontuur, en als ik de tijd had zou ik het zo weer doen. Misschien iets minder lang, en ook niet diezelfde route (voor mij even geen graanvelden meer), maar lopen ga ik zeker weer! Bij de vuurtoren op de Kaap (nu alleen nog een restaurantje en hotel) toasten we op het einde van de reis. Dan lopen we terug naar Finisterre, waar we in de zon lunchen en lekker blijven zitten om van deze laatste zonnestralen in Spanje te kunnen genieten. Om vijf uur nemen we de bus terug naar Santiago. Het hotel is al geboekt. Nog een laatste keer gaan we de stad in om wat te eten, en natuurlijk sluit het hier af met regen. Om vijf uur morgenochtend staat de taxi klaar om ons naar het vliegveld te brengen, en zo deze voettocht vanuit Amsterdam naar Santiago te beëindigen.
